41. มหาปันถกะ เป็นบุตรของธิดาเศรษฐีพระนครราชคฤห์
เป็นพี่ชายของพระจูลปันถกะ บวชเป็นสามเณรตั้งแต่เด็ก เมื่ออายุครบก็อุปสมบท
ต่อมาได้สำเร็จพระอรหัต ได้รับยกย่องว่าเป็นเอตทัคคะทางด้าน “เป็นผู้ฉลาดในปัญญาวิวัฎฎ์”
ท่านชำนาญในอรูปาวจรฌานและเชี่ยวชาญทางด้านวิปัสสนา
ท่านเคยรับหน้าที่เป็นภัตตุทเทสก์ คือ ผู้จัดแจกอาหารของสงฆ์
42. มหาโมคคัลลานะ
เกิดที่หมู่บ้านโกลิตคาม ไม่ไกลจากกรุงราชคฤห์ เป็นบุตรของพราหมณ์นายบ้าน
เป็นพระสหายกับพระสารีบุตรมาแต่เด็ก ออกบวชเป็นปริพาชก จนกระทั่งอุปตัสสะ (นามเดิมของพระสารีบุตร)
ได้พบหนึ่งในพระปัญจวัคคีย์คือ พระอัสชิ จึงได้มาเฝ้าพระพุทธเจ้าบวชในพระธรรมวินัย
ถึงวันที่ 7 ก็ได้บรรลุอรหัตตผล ได้รับยกย่องว่าเป็นเอตทัคคะใน “ทางมีฤทธิ์มาก”
พระมหาโมคคัลลานะนับเป็น พระสาวกเบื้องซ้ายของพระพุทธเจ้า
43. เมฆิยะ
เคยเป็นอุปัฏฐากของพระพุทธองค์ ได้ฟังพระธรรมเทศนาเรื่องธรรม 5
ประการสำหรับเจโตวิมุตติ (การหลุดพ้นจากกิเลสด้วยอำนาจการฝึกจิตหรือด้วยกำลังสมาธิ)
เป็นต้น ที่พระศาสดาทรงแสดงจึงได้สำเร็จพระอรหัต
44. เมตตคู ศิษย์คนหนึ่งในจำนวน 16
คนของพราหมณ์พาวรีที่ไปทูลถามปัญหาพระพุทธเจ้า ที่ปาสณเจดีย์
45. โมฆราชะ ศิษย์คนหนึ่งในจำนวน 16
คนของพราหมณ์พาวรีที่ไปทูลถามปัญหาพระพุทธเจ้า ที่ปาสณเจดีย์ได้บรรลุพระอรหัตตผลแล้วอุปสมบท
ได้รับยกย่องเป็นเอตทัคคะใน “ทางทรงจีวรหมองเศร้า”
46. ยสะ เป็นบุตรเศรษฐีกรุงพาราณสี เกิดความสลดใจคิดเบื่อหน่าย พบพระพุทธเจ้าที่ป่าอิสิปตนมฤคทายวัน
พระองค์ตรัสเทศนายสกุลบุตรได้ดวงตาเห็นธรรม ต่อมาได้ฟังธรรมที่พระพุทธเจ้า
แสดงแก่บิดาของตน ก็ได้บรรลุอรหัตตผลแล้วขออุปสมบท เป็นภิกษุสาวกองค์ที่ 6
ของพระพุทธเจ้า พระยสะเป็นพระอรหันต์องค์แรกที่อยู่ในเพศคฤหัสถ์
คือยังมิได้บวชก็บรรลุความเป็นพระอรหันต์ ซึ่งเป็นคุณสูงสุดในพระพุทธศาสนา
47. ยโสชะ เป็นบุตรหัวหน้าชาวประมงใกล้ประตูพระนครสาวัตถี
ได้ฟังพระธรรมเทศนากปิลสูตรที่พระพุทธเจ้าทรงแสดง มีความเลื่อมใสขอบวช
ต่อมาไปเจริญสมณธรรมที่ฝั่งแม่น้ำวัคคุมุทา ได้สำเร็จพระอรหัต
48. รัฎฐปาละ เป็นบุตรแห่งตระกูลหัวหน้าในถุลลโกฐิตินิคมในแคว้นกุรุ
ฟังธรรมแล้วเลื่อมใสในพระพุทธศาสนามาก บิดามารดาไม่อนุญาตให้บวช
เสียใจอดอาหารจะได้ตายเสีย บิดามารดาจึงต้องอนุญาต
ออกบวชแล้วไม่นานก็สำเร็จพระอรหัต ได้รับยกย่องว่าเป็นเอตทัคคะใน “ทางบวชด้วยศรัทธา”
49. ราธะ
เดิมเป็นพราหมณ์ในพระนครราชคฤห์ ยามชราลงถูกบุตรทอดทิ้ง
อยากบวชก็ไม่มีภิกษุบวชให้เพราะเห็นเป็นคนแก่เฒ่า พระศาสดาทราบทรงตรัสถามว่า
มีใครระลึกถึงอุปการะของราธะได้บ้าง
พระสารีบุตรระลึกถึงภิกษาทัพพีหนึ่งที่ราธะถวาย จึงรับเป็นอุปัชฌาย์ ราธะเป็นบุคคลแรกที่อุปสมบทด้วยญัตติจตุถกรรมวาจา
(คือการอุปสมบทที่สงฆ์เป็นผู้กระทำอย่างที่ใช้อยู่ในปัจจุบัน)
พระราธะเคยทำหน้าที่พุทธอุปัฎฐาก ได้รับยกย่องว่าเป็นเอตทัคคะใน “ทางก่อให้เกิดปฏิภาณ”
50. ราหุล เป็นโอรสของเจ้าชายสิทธัตถะ ราหุลกุมารเข้าเฝ้าทูลขอทายาทสมบัติตามคำแนะนำของพระมารดา
พระพุทธเจ้าจะประทานอริยทรัพย์
จึงให้พระสารีบุตรบวชราหุลเป็นสามเณรองค์แรกในพุทธศาสนา ต่อมาได้อุปสมบทเป็นภิกษุ
ได้รับยกย่องว่าเป็นเอตทัคคะใน “ทางเป็นผู้ใคร่ต่อการศึกษา”
ขอบคุณ หนังสือความรู้เกี่ยวกับพระพุทธเจ้า โดยภัทรวรรณ วันทนชัยสุข
ขอบคุณ หนังสือความรู้เกี่ยวกับพระพุทธเจ้า โดยภัทรวรรณ วันทนชัยสุข
